عنوان برنامه: کارگاه آشنایی با تفکر سیستمی و پویایی شناسی سیستم ها
کارگاه تخصصی تحت عنوان "
آشنایی با تفکر سیستمی و پویاشناسی سیستم ها" توسط آقای مهندس محمود توپچی با همت مرکز تحقیقات سلامت و محیط زیست در 20 آبان ماه سالجاری با حضور اعضای هیات علمی و دانشجویان ارشد و دکتری در اتاق کنفرانس گروه مهندسی بهداشت محیط برگزار شد.
در این کارگاه، آقای مهندس توپچی اظهار کردند که افزایش روزافزون سیستمهای پیچیده در دنیا و همچنین محدودیت‌های روش‌های با تفکر خطی، دو دلیل اصلی در به‌کارگیری تفکر سیستمی است. تفکری که قادر است پدیده‌های محیط‌های متغیر (همچون بیماری‌ها و مسائل زیست‌محیطی) را در طی زمان و مکان و با لحاظ تأخیرها تحلیل کند. هدف این نوع تفکر بهبود درک ما از ارتباط عملکرد هر سیستم با ساختار درونی و سیاست‌های عملیاتی آن است تا از این درک برای طراحی سیاست‌های مؤثر استفاده کنیم. فردی که با بهره‌گیری از رویکرد سیستمی مسائل محیط‌زیست را مطالعه می‌کند، مشاهدات خود را باید بر اساس شرایط و فرایندهایی که به‌طور مستمر در حال تغییر، و وابسته به یکدیگرند، توصیف نماید. بر پایه‌ی مطالعه‌ی اجزای پویای مرتبط به هم است که رفتار سیستمهای محیط‌زیست درک شود. افزون بر این، رویکرد سیستمی به منشأ بازخورد، و شرایطی که سبب پایداری و یا عدم پایداری سیستم می‌شود، توجه ویژه‌ای دارد با متدلوژی پویا شناسی سیستم (
System dynamic) که یک روش مدل‌سازی برای درک سیستمهای پیچیده و پویاست، آشنا شدند. عنوان‌های این کارگاه به شرح زیر بود:
تفکر سیستمی و روش‌های ساخت دهی به مسئله در شرایط پیچیده و عدم قطعیت و وجود تعارض
üیادگیری داینامیک و خروج از نگرش خطی
üمعرفی متدولوژی پویا شناسی سامانه‌ها و تعاریف و کاربردهای متدولوژی پویایی‌شناسی سیستمها
üتعاریف رویکرد سیستمی و سیستم
üیادگیری در سیستمهای پیچیده اجتماعی و لزوم به‌کارگیری رویکرد سیستمی و مدل‌سازی سیستمی
üفرآیند مدل‌سازی سیستمی دینامیکی (گام‌ها و ابزارها)
üرفتارها و ساختارهای مرسوم در سیستمهای اقتصادی
– اجتماعی
üرشد نمایی در پدیده‌ها و سیستمها (مثال رشد باکتری‌ها و جلبک‌ها در آب)
üرفتار هدف جو - رفتار نوسانی - رشد
Sشکل
üجهش و فروپاشی
üمدل‌سازی کیفی
üنمودار زیرسیستم‌ها
üحلقه‌های علی و معلولی
üمدل‌سازی کمی (نمودار حالت
– جریان)
üتأخیرها در سیستمهای اقتصادی
– اجتماعی
üآموزش نرم‌افزار مربوطه و مدل‌سازی و شبیه‌سازی یک پدیدۀ واقعی